Schrijftip 8 Waargebeurd is geen excuus
Als schrijver doe je niets anders dan dingen verzinnen die niet gebeurd zijn, maar wel hadden kunnen gebeuren. De kans bestaat dat een redacteur een grote rode streep zet door een passage met de aantekening ‘ongeloofwaardig’. Als jij dan antwoordt dat het gebaseerd is op een waargebeurd gegeven, zal je een klassieker voorbij horen komen. Waargebeurd is geen excuus.
De ironie is dat de realiteit vele malen absurder is dan welk verzonnen verhaal dan ook.
Het moet niet gekker worden!
Als je de krantenkoppen leest over familiedrama’s en andere gruweldaden, kunnen we er met ons hoofd niet bij. De werkelijkheid is veel wreder en onwaarschijnlijker dan onze fantasie.
Een dijk van een thriller
Je zou denken dat het verwerken van die morbide feiten in een verhaal dus een dijk van een thriller zou opleveren. Zo eentje waarbij de redacteur na afronding van de klus geen factuur durft te sturen. Hij hoefde er amper iets aan te corrigeren. Niets is minder waar.
Te echt is slecht
De werkelijkheid is te rauw, te ongestructureerd om te gebruiken. Een groot blok natuursteen waar met precisie en engelengeduld stukjes vanaf gebeiteld moeten worden om de kern van het verhaal te onthullen. Waar mensen in het dagelijks leven gekscherend zeggen: ‘Toeval bestaat niet’, als het lot ze weer eens een geintje flikt, roepen redacteuren of – erger nog – recensenten, dat het allemaal wel erg gekunsteld is. Te echt is slecht.
In den beginne…
Toen ik als beginnend auteur onverschrokken het schrijverspodium beklom, werd ik al gauw in de kraag gevat door de manuscriptpolitie, die de gevreesde rode pen uit het holster trok om mijn waargebeurde passages in te rekenen.
‘Ho, ho, mevrouw de schrijver… Waar gaat die verhaallijn naartoe? We schrijven geen fantasy, toch? Het moet wel een beetje geloofwaardig blijven. En die personages, laat me niet lachen. Zulke mensen bestaan helemaal niet.’
Ontsnappen aan de werkelijkheid
En zie daar de spagaat waarin de hedendaagse schrijver zich bevindt: De lezer wil een herkenbare situatie die verrassend afloopt, een verzonnen gegeven dat zomaar bewaarheid kan worden, maar niet waargebeurd is. Want zeg nou zelf, lezen is toch juist een heerlijke manier om aan de werkelijkheid te ontsnappen?